Menselijk, al te menselijk Toen Friedrich Nietzsche (1844-1900) in 1879 zijn hoogleraarschap in de filologie opgaf, braken misschien wel de tien belangrijkste jaren van zijn leven aan. Tien jaar eerder had hij als pas 24-jarige deze leerstoel aan de universiteit van Basel geaccepteerd, maar problemen met zijn gezondheid, een hang naar de filosofie en een afnemende reputatie onder vakgenoten vervreemdden hem van zijn vakgebied. In de jaren die volgden leidde Nietzsche een zwervend bestaan, telkens op zoek naar de klimatologische omstandigheden die maakten dat zijn gezondheidssituatie uit te houden was, tot hij tien jaar later geestelijk instort: als hij in Turijn ziet hoe een paard door een koetsier wordt afgeranseld, werpt hij zich huilend om de hals van het dier.
Versteende nachtmerries Centraal in de door Hikaru Okuizumi geschreven roman De stenen getuigen (1994) staat een herinnering van hoofdfiguur Tsuyoshi Manase. Als Japanse soldaat in de Tweede Wereldoorlog schuilt hij in een grot op het Filipijnse eiland Leyte, wachtend tot zijn medesoldaten en hij gevonden zullen worden door de Amerikanen. Het is in die grot dat een soldaat, op sterven na dood, wiens ‘gezicht was verworden tot een vel perkament dat over een skelet van draden was gespannen’, hem ondanks zijn toestand uitgebreid vertelt dat stenen een ‘gecondenseerde geschiedenis van het heelal’ vormen:
De poëzie van een wielrenner Jacques Anquetil (1934-1987) was geen wielrenner die veel lyriek opriep. Een onvervalste stilist, ongeëvenaarde tijdrijder en groot kampioen, maar zelfs vijf Tourzeges maakten de Fransman geen publiekslieveling in eigen land. Nee, liever zagen zij de zwoegend strijdende Raymond Poulidor, liefkozend ‘Poupou’ genoemd, de Tour winnen dan de berekenende ‘Monsieur Chrono’. Zoals Benjo Maso in zijn Het zweet der goden schrijft was Anquetil ’een superkampioen met één groot gebrek: hij behaalde overwinningen zonder dramatiek.