Lang geleden las ik Hard-boiled Wonderland en het einde van de wereld. Ik meen me te herinneren dat ik overwegend positief was over dat boek, en jarenlang heb ik me dan ook voorgenomen nog eens wat van Haruki Murakami te lezen. De keuze nu was tussen Kafka op het strand en De opwindvogelkronieken, afgaande op de lijstjes die ik zoal vond twee van Murakami’s betere of belangrijkere boeken. Omdat ik eerstgenoemde vaker tegenkwam en bovendien net iets dunner is, viel mijn keuze op dat boek.
Ergens halverwege De reparatie van de wereld hebben Leon Mordechai en hoofdpersonage Kempf een discussie over God. Plaats van handeling: Polen. Tijd van handeling: midden in de Tweede Wereldoorlog. Leon Mordechai is een ondergedoken Jood; Kempf is gedeserteerd uit de Waffen-SS. Samen trekken ze dagenlang door de bossen, debatterend en elkaar als ‘collega’ aansprekend — niet de meest veilige bedoening gezien hun omstandigheden.
Anders dan de islam erkennen hun godsdiensten — zowel het geloof dat Kempf in naam belijdt als de religie waarvan Mordechai een praktiserend aanhanger is — vele wonderen.
Portet van de kunstenaar als jongeman Toen Romain Rolland in 1915 de Nobelprijs voor literatuur ontving, schreef James Joyce al aan zijn Ulysses, dat net als T.S. Eliots The Waste Land in 1922 zou uitkomen; van À la recherche du temps perdu, Marcel Prousts zevendelige romancyclus, was zelfs het eerste deel al gepubliceerd. Kortom, het modernisme in de literatuur was druk doende ter wereld te komen. Rolland was daarentegen toch vooral de schrijver van Jean-Christophe, een vrij traditionele tiendelige romancyclus die tussen 1904 en 1912 verscheen en waarvoor Rolland de term roman fleuve muntte, wat zoiets als romanstroom of stromende roman betekent.