Ergens halverwege De reparatie van de wereld hebben Leon Mordechai en hoofdpersonage Kempf een discussie over God. Plaats van handeling: Polen. Tijd van handeling: midden in de Tweede Wereldoorlog. Leon Mordechai is een ondergedoken Jood; Kempf is gedeserteerd uit de Waffen-SS. Samen trekken ze dagenlang door de bossen, debatterend en elkaar als ‘collega’ aansprekend — niet de meest veilige bedoening gezien hun omstandigheden.
Anders dan de islam erkennen hun godsdiensten — zowel het geloof dat Kempf in naam belijdt als de religie waarvan Mordechai een praktiserend aanhanger is — vele wonderen.
Het moet inmiddels ruim twaalf jaar geleden zijn dat ik Michel Houellebecqs Elementaire deeltjes las. Wat ik ervan vond weet ik niet meer, ik documenteerde niets van wat ik las en hoe ik daarover dacht - de reden dat ik mijn lezing nog enigszins nauwkeurig kan dateren is dat ik me herinner het boek in Londen te hebben gelezen, waar ik de meest ‘in het oog springende’ passages aan mijn vrienden voordroeg op onze hotelkamer; als Houellebecq ze al niet had geschreven om te choqueren, was dat wel de reden van mijn voordracht.
Jarenlang heb ik uitgekeken om Michel Houellebecqs debuutroman uit 1994, De wereld als markt en strijd, te kunnen bemachtigen. Ik had Elementaire deeltjes gelezen, een boek waarvan ik niet meer precies weet wat voor indruk het toen op me maakte, maar indruk maakte het zeker. Dat ik Houellebecqs eerdere roman ook moest lezen stond vast, en alleen die titel al was veelbelovend voor een maatschappijkritische jongeman die het niet zo ophad met de doorgeschoten marktwerking.