leesnotities

Leesnotitie: Michel Houellebecq - De wereld als markt en strijd

Jarenlang heb ik uitgekeken om Michel Houellebecqs debuutroman uit 1994, De wereld als markt en strijd, te kunnen bemachtigen. Ik had Elementaire deeltjes gelezen, een boek waarvan ik niet meer precies weet wat voor indruk het toen op me maakte, maar indruk maakte het zeker. Dat ik Houellebecqs eerdere roman ook moest lezen stond vast, en alleen die titel al was veelbelovend voor een maatschappijkritische jongeman die het niet zo ophad met de doorgeschoten marktwerking.

Leesnotitie: Charles-Ferdinand Ramuz - Schoonheid op aarde

In veel lijkt Charles Ferdinand Ramuz’ Schoonheid op aarde (1927) op De grote angst in de bergen. In beide romans draait de simpele verhaallijn om een Zwitserse dorpsgemeenschap die ontregeld raakt, dit keer niet doordat overmoed en hebzucht de bewoners naar het gevaar brengt, maar omdat de schoonheid temidden van hen opduikt. Maar vooral is het de stijl van Ramuz die voor de gelijkenis zorgt: zijn ‘grote boerse stijl’ waarin het niet ging om mooischrijverij maar om het weergeven van de spreektaal - terwijl Ramuz ondertussen juíst prachtig schrijft -, de eigenzinnige natuurbeschrijvingen die van de natuur meer maken dan een decor, de constante perspectiefwisselingen en -verschuivingen.

Leesnotitie: Peter Neumann - De republiek der vrije geesten

In De republiek der vrije geesten. Jena, het Oost-Duitse stadje waar de briljantste intellectuelen samenkwamen in 1800 beschrijft Peter Neumann hoe het universiteitsstadje Jena in de jaren rond 1800 voor korte tijd misschien wel het intellectuele centrum van Europa was. Het waren roerige tijden: wat de politiek betreft keek heel Europa ademloos naar Frankrijk, waar enkele jaren daarvoor de revolutie had plaatsgevonden die inmiddels in terreur was overgegaan; in intellectueel opzicht had Immanuel Kant met zijn drie Kritiken in de ogen van velen een revolutie in de filosofie veroorzaakt.