Leesnotitie: Jon Fosse - Ik is een ander

Er is iets mysterieus aan de werken van Jon Fosse. Ik stap er kritisch in, sceptisch: dat simpele taalgebruik, het repeterende in zowel de vertelling als in de minimale handelingen van de personages, is het niet Fosse’s verkapte manier om diepzinnig te lijken? De personages zijn niet intellectueel, maar des te meer mystiek aangelegd, wat lijkt te onderstrepen dat Fosse zelf een zweer van mysticisme wil oproepen. En toch, als ik me laat meevoeren door het ritme dat schuilt in die repeterende taal, word ik telkens geraakt door hoe Fosse in die ogenschijnlijk simpele vertelling van banale handelingen, simpele dialogen en niet al te diepzinnige overdenkingen van de personages, menselijke emotie, twijfel, eenzaamheid en liefde weet te tonen.

Ik is een ander is de tweede band van Fosse’s Septologie en bevat de delen III-V. Het hele zevendelige werk bestaat min of meer uit een enkele zin - er komt in ieder geval geen punt in voor - en speelt zich af binnen slechts enkele dagen, waarin hoofdfiguur Asle een aantal keer heen en weer rijdt tussen zijn afgelegen woonplaats en de meest dichtstbijzijnde stad, waar hij heen moet om boodschappen te doen, om zijn schilderijen naar zijn vaste galerie te brengen voor zijn jaarlijkse tentoonstelling, maar vooral omdat hij zich zorgen maakt om zijn in die stad woonachtige naamgenoot en collegaschilder. Tussendoor kijkt hij terug op scènes uit zijn eerdere leven - in deze delen zien we hoe hij op kamers gaat wanneer hij naar de middelbare school gaat (overigens niet helemaal hetzelfde als hier in Nederland, omdat er nog een middenschool aan voorafgaat), een voor de puberende Asle welkome manier om afstand van zijn ouders te nemen, de ontmoeting met zijn latere vrouw, en met de andere Asle, een relatie die een belangrijke rol speelt in Septologie.

Net als van De andere naam, wat de eerste twee delen bevat, was ik ook van Ik is een ander onder de indruk. Vorige week is Een nieuwe naam uitgekomen, waarin de laatste twee delen van Septologie staan. Ik verwacht het binnenkort te gaan lezen.

Eerder recenseerde ik de twee delen van Jon Fosse’s Melancholie voor Tzum